Hondenopvoeding

Waar?

Voor de diverse vormen van opvoeding, opleiding (training) of sport met uw hond kunt u terecht bij de regionale verenigingen die aangesloten zijn bij de Raad van Beheer, vaak Kynologen Clubs of kortweg KC’s genoemd, in uw omgeving.Deze KC’s geven diverse vormen van opleidingen op het gebied van gedrag, gehoorzaamheid, hondensport zoals behendigheid of flyball, jacht- of werktrainingen en vaak ook theoretische opleidingen specifiek voor de baas zoals de opleidingen Kynologische Kennis of Ringmedewerker of EHBO.

Wat?

Er zijn vele vormen en benamingen voor de diverse opleidingen. De invulling en methode van lesgeven staat niet vast en is door iedere vereniging vrij in te vullen. Van de diverse vormen van hondenopvoeding en hondensport hebben wij op de volgende pagina’s in dit menu meer informatie opgenomen. Wij pretenderen daarbij niet volledig te zijn. Voor meer informatie kunt u het beste direct contact opnemen met de plaatselijke KC.

Tip

De inhoud en de aanpak van de cursussen verschilt meestal iets per kynologenclub of hondenschool. Ga daarom gerust bij verschillende clubs in de buurt kijken, voordat u zich ergens met uw hond aanmeldt. Sluit u aan bij de club waar u zich het prettigste voelt en waar u denkt het meeste te kunnen leren.

Let op: het gebruik van slipkettingen is volkomen achterhaald! Al helemaal als halsband voor dagelijkse wandelingen, maar zeker ook als hulpmiddel bij de training. Een slipketting beschadigt de halswervels en de nekspieren en veroorzaakt onnodig hondenleed. Bovendien werkt hij in de opvoeding averechts. Het heeft geen enkele zin om de (jonge) hond angst voor de slipketting (en daarmee voor uzelf) aan te leren.

Socialisatie

De hond moet al op jonge leeftijd sociale vaardigheden aanleren. Gemiste kansen tijdens deze zogenaamde socialisatieperiode kunnen later niet meer ingehaald worden.Tot zo’n zeven weken moet een pup bij zijn moeder en zijn nestbroertjes en -zusjes blijven. In deze tijd leert de pup hoe hij zich als hond moet gedragen. Daarna kan het jonge hondje naar zijn nieuwe gezin, waar hij leert hoe hij zich moet gedragen tussen volwassenen, kinderen en andere huisdieren.Stel de pup tijdens deze periode zoveel mogelijk bloot aan gewone dagelijkse gebeurtenissen zoals autorijden, de stofzuiger, de lagere school, de markt of het winkelcentrum. Doe dit wel met enig beleid: een traumatische ervaring in deze periode kan de rest van een hondenleven blijvend beïnvloeden. De totale socialisatieperiode duurt tot de jonge hond ongeveer vier maanden oud is. Alle tijd en aandacht die u in deze periode aan de puppy besteedt, verdient u daarna dubbel en dwars terug. Veel hondenboeken besteden uitgebreid aandacht aan gedrag en gehoorzaamheid en hoe u de socialisatieperiode optimaal kunt benutten.

PuppyCursus

Een puppycursus is voor alle puppy’s en hun baasjes belangrijk, leuk én leerzaam. Natuurlijk kunt u in een boek lezen hoe u een pup moet opvoeden, maar het is veel leuker om naar een puppycursus te gaan. Bovendien heeft dat een aantal voordelen.Zo kan uw hondje kennismaken met pups van andere rassen: een Briard-pup is nu eenmaal groter en “lomper” dan een Pekingees-pup. Op deze manier leren de honden met elkaar omgaan zonder dat er onbedoeld de brute kracht van volwassen honden aan te pas komt. Daarnaast kunt u op de puppycursus met andere eigenaren ervaringen uitwisselen. Op de cursus leert u hoe u spelenderwijs het jonge hondje een aantal basisvaardigheden kunt bijbrengen zoals zitten, liggen, komen, netjes meelopen zonder te trekken en tandjes laten zien. Verder kunt u op de puppycursus alle vragen stellen die in de loop van de week bij u opkomen. Van dingen over de voeding, zindelijk maken, vernielzuchtig gedrag, alleen laten tot aan hoe lang de jonge hond per dag uitgelaten mag worden. Samen met de instructeur kunt u vroegtijdig gedrag onderkennen dat later tot problemen zou kunnen leiden en dit met zachte hand in goede banen leiden. Naast een puppycursus is tegelijkertijd ook een goede socialisatie van belang bij een pup.

Doelgroep

De doelgroep wordt met name bepaald door de beginnende hondenbezitter en de gevorderde hondenliefhebber die met het beoefenen van deze cursus een extra band met zijn hond wil opbouwen. Wij vragen met name de fokkers van honden om de nieuwe eigenaren van de pups op deze cursus te wijzen. We zijn immers met zijn allen binnen de kynologie verantwoordelijk voor een maatschappelijk verantwoorde hond! Programma ”Gehoorzame Hond” Iedere hondeneigenaar heeft een dagelijkse routine, U laat de hond uit, U geeft de hond eten, U borstelt de hond en zo kunt u waarschijnlijk zelf ongelofelijk veel dagelijks bezigheden bedenken. Toch gaat het vaak in de basis van deze simpele oefeningen verkeerd en ontstaat er een miscommunicatie tussen baas en hond. De inhoud van de cursus Gehoorzame Hond (GH) is gebaseerd op deze dagelijkse bezigheden. Het programma Gehoorzame Hond bestaat uit twee cursussen:
Gehoorzame hond I
Gehoorzame hond II

Oefeningen GH-I

Een opsomming van de oefeningen GH I:
Blijven in de auto, uit de auto halen, meelopen zonder hinderlijk gedrag t.o.v. geleider en omgeving, zit, staan, af, gecontroleerd samenspel en loslaten, uitlaten, negeren van fietser en trimmer, vastleggen en blijven, komen, hand geven, op tafel tillen, oren laten bekijken; rug en poten aanraken; staart optillen snuitbandje, gebitsverzorging, medicijnen ingeven en bek openen, afdrogen staand en liggend (flat), borstelen, voerbaktraining, plaats houden, gedrag van de hond, gedrag van de geleider. Gehoorzame Hond I een cursus waarin veel onderwerpen uit de dagelijkse praktijk worden behandeld. De cursus is daarom uitermate geschikt voor personen die niet de intentie hebben om met hun hond de sport in te gaan. Veel hondeneigenaren hebben hun hond in eerste instantie als een kameraad en huisgenoot.

Examen Gehoorzame Hond I

Voor een goede afronding van de cursus Gehoorzame Hond bestaat de mogelijkheid om een examen af te leggen en door een erkend Cynophilia keurmeester af te laten nemen. Dit kan via de plaatselijke Kynologen Club, of, bij onvoldoende deelnemers, via een landelijk examen.Bij een voldoende score krijgt de deelnemer het officiële “Certificaat Gehoorzame Hond I” uitgereikt.

Gehoorzame Hond II (GH II)

Voor mensen die na het behalen van het examen Gehoorzame Hond-I nog een stap verder willen trainen is er de cursus “Gehoorzame Hond-II” (GH-II).

De oefeningen GH-II

Bij het programma Gehoorzame Hond-II gaan de oefeningen een stap verder. Met name de beoordeling is strenger en de oefeningen die moeten worden uitgevoerd, zijn op een iets hoger niveau van gehoorzaamheid. Gedrag t.o.v andere honden in slalom, zitten en betasten, gebit tonen, meelopen, niet van de grond eten, zit en ½ cirkel lopen voor de hond, staan en ½ cirkel lopen voor de hond, af en over de hond stappen, gecontroleerd spel en 10 seconden aandacht, voedsel negeren, vastmaken en blijven, spelapport, roepen, 2 honden tegelijk, vrijgeven en bevriezen, fietsen, binnenkomen, plaats leggen en blijven zonder geleider, plaats houden met afleiding, meerkeuze toets theorie, gedrag van de hond, gedrag van de geleider, algehele conditie. De oefeningen zijn lastiger, doch ze hebben nog steeds met de dagelijkse verzorging van de hond te maken.

Theorie

In het GH-boekje staat de theorie die bij de cursus GH-II wordt geëxamineerd. De theorie is bedoeld om de cursisten een theoretische uitleg te geven over het functioneren van de hond. Tevens staan er richtlijnen in voor gedrag en verzorging van een hond. De theorie is een volledig onderdeel van de GH-II cursus! U kunt het theorieboekje bestellen via uw KC of bij KNK Cynophilia.

Examen Gehoorzame Hond

Voor een goede afronding van de cursus Gehoorzame Hond bestaat de mogelijkheid om een examen af te leggen en door een erkend keurmeester af te laten nemen. Dit kan via de plaatselijke Kynologen Club of, bij onvoldoende deelnemers, via een landelijk examen. Bij een voldoende score krijgt de deelnemer het officiële “Certificaat Gehoorzame Hond II” uitgereikt.

Elementaire Gehoorzaamheid is een verzamelbegrip voor de opvoedingscursussen van regionale kynologenclubs, die ze zelf hebben ontworpen. Als er aan een cursus een afsluitende toets of examen is verbonden, bijvoorbeeld om te zien of de hond toe is aan een hoger niveau, dan wordt zo’n examen door instructeurs van de vereniging afgenomen.

Een deel van de Kynologenclubs biedt het Gehoorzame Hond I en II-programma aan, andere kynologenclubs hebben een zelf ontwikkeld aanbod aan opvoedingscursussen. Al komt, door wat de instructeurs leren op hun vakopleidingen en bijscholingscursussen, het totaalpakket wel in hoge mate overeen, per vereniging kan er verschil zijn in de indeling en de naamgeving van de lesblokken. Zo biedt de ene kynologenclub na de Puppycursus een Jonge Hondencursus voordat begonnen wordt aan wat daar Basiscursus heet, bij een andere vereniging begint een pup op de Welpencursus en stroomt via een Puppycursus door naar Elementaire Gehoorzaamheid 1, bij weer een andere vereniging volgt op de Puppycursus Gehoorzaamheid A.

Soms is er zelfs keuze mogelijk tussen de manier van oefenen, want er zijn verenigingen die een apart pakket aanbieden voor eigenaars die met de clicker willen leren werken. Om het voor de leek makkelijk te maken zijn ook verenigingen die zowel Gehoorzame Hond als Elementaire Gehoorzaamheid aanbieden, waarbij GH is gericht op de huishond en EG is vormgegeven als opleidingstracé voor de hond die aan hondensport zal gaan meedoen. Hoe divers dit er ook allemaal uit mag zien, in de praktijk komt het in essentie op hetzelfde neer. Als eigenaar van een jonge hond zoek je een cursus waar je de hond de basisbeginselen van prettig gedrag in de mensenmaatschappij leert bij te brengen.

Er is altijd een kynologenclub in de buurt die je dat bieden kan. Kenmerkend voor alle moderne opvoedingscursussen is dat het er uiterst hondvriendelijk aan toe gaat. Eigenaars worden geleerd hun jonge hond vooral door belonen tot het gewenste gedrag te brengen. Pups van alle rassen hebben er voor hun latere leven alleen maar plezier van als ze met hun eigenaar een puppycursus en tenminste een daaropvolgende cursus doorlopen. Thema’s die in de elementaire gehoorzaamheidscursus zeker aan de orde komen:

• aandacht vragen en vasthouden;
• belonen en spelen;
• wandelen zonder trekken;
• komen op bevel;
• zitten en liggen;
• omgang met onbekende mensen en honden.

Voortgezette Elementaire Gehoorzaamheid is een verzamelbegrip voor de opvoedingscursussen voor gevorderde honden, aangeboden door regionale kynologenclubs. De KC’s hebben deze cursussen zelf ontworpen, en geven ze verschillende namen. Soms heet zo’n cursus inderdaad Voortgezette Elementaire Gehoorzaamheid (VEG) of Gehoorzaamheid B en soms zijn er in verschillende niveaus en heten ze bijvoorbeeld Elementaire Gehoorzaamheid 2 en Elementaire Gehoorzaamheid 3. Het examen dat de cursus afsluit is ontworpen door de vereniging en wordt afgenomen door eigen examinatoren. In de voortgezette cursussen wordt steeds meer discipline van de hond gevraagd. De opdrachten worden gecompliceerder. De eisen aan de uitvoering worden ook opgevoerd. Oefeningen die worden geïntroduceerd en die in vervolgcursussen verder worden uitgewerkt zijn bijvoorbeeld los volgen, langere tijd af blijven liggen met de eigenaar uit zicht, of terugsturen naar een verder af gelegen plek. Het met succes doorlopen van een of meer vervolgcursussen kan een vereiste zijn om te kunnen inschrijven voor training voor een hondensport, zoals agility en G&G. VEG is te doen voor honden van alle rassen.

Bij het programma Gedrag & Gehoorzaamheid (G&G) ligt het accent op een hoge graad van gehoorzaamheid.

Het programma kent vier niveaus: beginners, 1, 2 en 3, waarbij het hoogste niveau, G&G-3, overeenkomt met het internationale Obedience-programma van de FCI. G&G is tot een tak van hondensport uitgegroeid, waaraan veel verschillende rassen meedoen.

Het G&G programma is opgebouwd op oefeningen als:

• volgen aan de lijn en los volgen
• komen op bevel met extra opdrachten
• afgaan (liggen) tijdens het volgen
• terugzenden
• appèloefeningen op afstand
• een hoogtesprong
• sorteren en apporteren

Per niveau worden de opdrachten gecompliceerder en moet de uitvoering perfecter zijn om aan de norm te voldoen. Trainingen voor G&G worden aangeboden door diverse regionale kynologenclubs. Niet iedere vereniging die G&G in zijn aanbod heeft organiseert cursussen op elk niveau. De reglementering van G&G is een verantwoordelijkheid van Cynophilia, deze organisatie zorgt ook voor de keurmeesters voor deze sport. Het diploma G&G is te behalen op diplomadagen of tijdens een wedstrijd. Kynologenclubs organiseren de examens en ook onderlinge wedstrijden. Er is een Nederlands kampioenschap G&G waarvoor de selectie-wedstrijden plaatsvinden. G&G is te doen voor honden van alle rassen maar de hond moet wel een sterke aanleg hebben om opdrachten voor de baas te willen uitvoeren, zeker in de hogere klassen. Lang niet alle rassen is dat in die mate gegeven.

Bij de training Verkeerszekere Hond / Begeleidingshond leert de hond zich sociaal en gehoorzaam te gedragen op straat. De opleiding wordt afgenomen door keurmeesters opgeleid door de Commissie Werkhonden van de Raad van Beheer en volgens het examenreglement van deze Commissie. Het halen van het diploma VZH is de bekroning van een opleiding gehoorzaamheid voor alle rassen. Voor de FCI-werkhondenrassen is het VZH-diploma de toelatingseis om aan de gespecialiseerde werkhondentrainingen als IPO en Speurhond te kunnen beginnen. Het programma VZH bestaat uit gehoorzaamheidsoefeningen op het veld en een praktijkgedeelte. De gehoorzaamheidsoefeningen:

• aan de lijn en los volgen;
• zitten tijdens los volgen;
• afliggen;
• komen op bevel;
• afliggen met afleiding.

Het praktijkgedeelte omvat een aantal oefeningen uitgevoerd op de openbare weg in matig drukke situaties. Hierbij worden gehoorzaamheid en gedrag getest in gebruikelijke situaties in het verkeer en in moeilijkere en in onaangename situaties. Verder wordt gekeken naar de reactie van de hond ten opzichte van andere honden en op het voor korte tijd alleen gelaten worden.